|
Günümüzde salonda yapılan
düğünler dışında, evlerde yapılan düğün törenlerinde “lahmacun” ve içecek olarak
“ayran” verilmesi gelenektendir. Şehir merkezinden köylere doğru gidildiğinde, düğünlerde “Yemek dökme”
âdetinin korunduğunu görmek mümkündür. Evlenme ve sünnet düğünlerinde
davetlilere yemek verilmesi âdetine Malatya köylerinde “Yemek dökme” adı
verilir. Yine düğünlerin ilk aşaması sayılan söz kesmede, köylerdeki söylenişiyle “He
deme”, “Sakal öpme”, “El öpme” ya da “İkrar alma” yemek verilmekte, birçoğunda
da ağız tatlılığı için şekerle birlikte kırmızı boyalı şeker şerbeti
dağıtılmaktadır. Bu âdetin uygulanışına Arguvan’ın İsa köyünde şu şekilde rastlanılmıştır:
Oğlan tarafından kız evine nişana gelişte 15-20 kg. kadar mevlüt şekeri, ev
halkına çeşitli hediyelerle bir çarşaf ve buna iliştirilmiş bir altın hediye
olarak getirilir. Kızın annesine verilen bu hediyede yer alan altın, anne
tarafından tekrar kızına armağan edilir. Bu hediyeye “Torba ağzı” denir. Torba içinde çıkan şekere dua okunduktan sonra bir erkek beline önlük
bağlayarak avuç avuç orada bulunan herkese dağıtır. Buna “Şirincelik” adı
verilir. Malatya köylerinde nişan töreninde görülen diğer bir uygulama da şöyledir:
Eğer şeker dağıtılmamışsa, büyük bakır teştlere boyalı şeker ezilerek şerbet
yapılır. Konuklara ikram edilir. Köylerde nişan ve düğün yemeklerinin çeşitleri üç ana grup altında toplanır:
1- Tiritli yeket (Tirit)
2- Etli Bulgur Pilosu (Pilav)
3- Sebze Salatası (Cacık-Ayran-Hoşaf) Bunlara ek olarak mevsimine göre karpuz, kavun, üzüm gibi meyvelerin de ikram
edildiği görülmektedir. Düğünlerde yemekler, masa üzerinde verildiği gibi, çoğunlukla yere sofra
örtüleri serilip, üzerine tabaklar içinde yemekler dizilerek de ikram edilir.
Diğer bir uygulama ise gelinin eve getirildiğinin akşamı “bey övme” adıyla
yapılan yemekli törendir. Damadın arkadaşları o gece “sağdıç”ın evinde masa
donatırlar ve eğlenirler. Bu törende yenilen yemekler etli mezeler, cacık,
salata, meyve olmalıdır. Düğün aşı (kebabı) denilen bir tür yemek daha yapılarak konuklara ikram
edilmektedir. Doğanşehir Polat’ta ise “Polat köftesi” adı verilen iri içli köfte
verildiği de görülür. Köylerdeki evlenme ve sünnet düğünlerinde çıkarılan yemek çeşitleri
birbirinin aynısıdır. Yalnızca, sünnette çocuğu kucağında tutan ve bu sebeple de
aile çevresinde birinci derecede akraba yerine geçen “kirve”nin düğün evine
gelişinde ayağına koç kurban kesilir, kesilen koçun “döşü” piştikten sonra, aşçı
tarafından bir tepsiye konularak kirveye getirilip, ikram edilir ve bahşiş
alınır. Bir diğer pratik ise evlenme ve sünnet düğünlerinden bir hafta sonra,
gelin veya çocuğu görmeye gidildiğinde bir sini tatlı götürülmesidir. Hekimhan köylerinin birçoğunda, düğünün başlaması için “danışık yemeği”
verilir. Yemek çeşitleri; bulgur pilavı, sebzeli yemekler ve yanında yoğurt veya
ayrandır. Bu yemek sonunda düğünün “bayraktarı” seçilir ve düğün başlamış
sayılır. Düğünlerde yemek verilirken ekmek ihtiyacını karşılamak bakımından “ekmekçi”
denilen ve düğündeki bu hizmeti yürüten grup ekmek pişirir. Pişirme esnasında
kaynana, kayınbaba ve damada “düğün ekmeği” denen sıcak ekmek götürülerek para
bahşişi alınır.
|