|
TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU AMANİ OYUNU:
Safranbolu
düğünlerinin çengi oyunlarındandır. (Amîni) Evlerine
evlerine yol gider (Aman aman oy aman of)
Nazlı y'rı aramağa kol gider (Aman
aman)
Gadunum gozelim
Ben yârimle gezerim
Gozelleri sezerim İlk iki mısra
"titreyiş ve çömelmelerle" başlar. Mısra sonlarındaki "aman" nidâlarında yanlara
doğru kıvrak figürler yapılır. Yani, bir oyuncu sağa, öbürü sola giderlerken
ayak temposuyla döne döne bir daire çizer ve devam ederler. Vücut hep
titremektedir. Kollar yanlara ve ileri uzatılmış olarak, göğüs iki yana sallanır
ve kalçaların intizamlı hareketiyle oynanır. Sağ ayak taban üstündeyken, sol
ayak -topuğu hafifçe kaldırılmak suretiyle- parmak uçlarındadır. Bir müddet
hafif aksamalarla oyun yürütüldükten sonra, son üç mısraya gelinince türkünün
ağırca tartımı sürekli ve kıvrak bir curcunanın canlılığına geçer. Vücut
hareketleri ve figürler kıvraklaşmağa başlar. Arka arkaya gelerek biri sağ
omuzunu öbürünü sol omuzuna dokundurur ve ak'binde titreye titreye ayrı
istikâmetlerde ayrılıverişirler. Bu sefer düz hat üzerinde yanyana ve eller
şaklatılarak sağa sola gidip gelişler olur. Göğüsleri kabartıp tokuşturarak ani
dönüşlerle irkilirler ve sarılıyormuş gibi hareketlerle gözü aldatırlar. Bütün
bunlar oyunun belli başlı çekicilikleridir. (Amâni) Var git
oğlan var git sende bir hal var (Aman Aman oy oy!)
Ayağında top top olmuş
benler var (aman)
Anası vermezse kızına yalvar
Yandım şeker oğlan
Var
git ordan oğlan
(Amâni) Ezelden âdettir güzele bakmak (oy oy oy!)
Güzelin
hâlinden ne bilir ahmak?
Yandın şeker oğlan
Var git ordan
oğlan
(Amâni) Evlerine varamadım ârimden, (oy aman of)
Ayırdılar beni
nazlı yârimden
Yandım şeker oğlan
Var git ordan oğlan Aynı onunla
söylenen başka bir türkünün sözleri de şöyledir: Uzun olur uzun
yolun selvisi, yandım aman
(Ben) Bilmeyon benim yârim hangisi
Hele yavru
yavru yavru
Gülüm aman aman aman
Evlerinin önü yüksek kaldurum
Kaldurumdan düştüm beni kaldurun
Varmam oğlan varman dengim
değilsin
Anamdan babamdan zengin değilsin
|