TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU ANA FİGÜRLER:
Yurt oyunlarında
bazı küçük figür tekerlemeleri vardır ki üzerinde fazla durulmağa değmez; boyun
kırmak, süzünmek, geri kaykılmak, titremek, göbek atmak, etrafı devretmek, kendi
mihverinde dönmek, kaşık-zil-yahut çarpana eşliğiyle fırıldanmak gibi... Fakat,
bazı figürler de vardır ki orjinal oluşları kadar nâdirattandırlar: 1. Karşılıklı geri
geri gidip gelen iki oyuncu dizisinin her yüzleştikçe sağ ellerin karşısındaki
sol ellerle tartım dairesinde kıyasıya çarpıştırılması, 2. İki dizleri
birden hızla çömeltip kalkarak tekerrürler (tekrarlar) yapmak yahut tek dizi
yere vurarak tartımla doğrulmak, 3. Omuz veya göbek
toslatmaları, 4. Halka
oyunlarının bazısında yerdeki ilk kat oyuncularının omuzlarına ikinci bir kat
oyuncular çıkarak onların da kol kola tutuşarak iki katlı halkanın birlikte
dönmeleri 5. Oturulduğu yerde
kol kola oynananlar, 6. Davul zurnasız
ve sırf tartımla yürütülen kalkan oyunu, 7. İç içe halka
dizileriyle yürütülen oyunlar, 8. Davul oyunu ki,
davulcunun mu davulu, yoksa davul tartımının mı davulcuyu oynattığına karar
verilmez yahut da her ikisini zurnacı oynatır, 9. Hayvan taklitli
oyunlar, 10. Ateş çevresi
oyunları, 11. El
tabaklarındaki yanan mumlarla, yahut baş üstünde tutulan tepsinin yanan
mumlarıyla oynamak, 12. Mekik ve oya
tekerrürlü ayak oyunları, 13. Bıçak ve tüfek
atışlı oyunlar (Çandır gibi)... Bir ülkenin oyun
zenginliği oyun sayısından ziy'de bu gibi ana çeşitler tutarı ve orijinalliğiyle
ölçülür.
|