Ayı Oyunu

AYI OYUNU:

1. İki ayak üstünde kalgımağa (kaldırılmaya) alıştırılmış ehli ayının zincirinden tutulup çalgı ahengiyle bir nevi oynatılması.

2. Bu kaba kalgıyışın insan tarafından taklitle oyuna alınmışı olarak halka hatırlatılması. Gerek insan oyununun ayı veya maymuna güya taklit ettirilmesi, gerekse ayı oynayışının insan tarafından taklidi hep Ayı Oyunu diye adlandırılagelmiştir. İspanya'dan Kamçatka'ya kadar ki ülkelerin çoğunda ve Çingene çergelerinin (çadırlarının) yaygın bulunduğu her bucakta sokak üstünde bile aynı oynatıldığını görmek, nadir de olsa hala mümkündür.

Mahiyeti çoğunluk için şaka ve güldürücülük olduğu halde, Şamanlık kültürünü yaşatan veya artık terkedilmiş durumdaki o kültten hatıra kalıntıları bulunduğu tahmin edilen) bazı ülkelerde ayı mukaddes bilinip oyunun da ona göre aslında bir tören unsuru olduğu ve hareketinin bu kadim (eski) mahiyeti düşünülebilir. Bizde Karaoğlan veya Kocaoğlan ayının dört bir bucak dilindeki izafî (bağlantılı, bağlı) adlarıdır. Toroslarda bir Karaoğlan dağı vardır. Ayının mukaddes sayılışı ise Adana'dan İslahiye'ye gidiliş bölgesinin bazı yerlerinde biliniyor. Silifke ile Mut arasında Karaoğlan ve Karakız adlı iki yakın tepe var ki buraya Karaca Oğlan ile Karaca Kız'ın buluştukları yerler diyorlar. Ayı taklitli oyun, Bitlis, Van, Muş, üçgeninde de vardır. Ankara'dan Ayaş'ın Çanıllı köyünde Ayı Oyunu iki kişi tarafından davul veya tef ile oynanır. Alay, Ayı ve Bulgur oyunları bura dolaylarında yürütülürler.