TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU DAĞLI OYUNU:
Toplu oyunların en
çevik olanıdır. Yiğitçe tavırlarıyla Zeybek oyunlarının en canlısı budur. Bengi
oyunu için geniş bir alana ihtiyaç gösteren oyuncular Dağlı'ya çıkabilmek üzere
o meydanın üç misli kadar büyüğünü ararlar. Bergama taraflarında çok oynanır.
Dağlı oyununa en az
altı kişi kalkar. Oyundaki çekmeleri idare eden iki "baş"ın birisi başta, diğeri
ortada yer alır. Oyun figürleri 3-5 esasına göre yazılıdır. Oyuncular bir daire
çevirip dururlar. 1. Yürüyüş:
Üçler, beşler yapılır. Harmandalı'ndaki gibi olmakla beraber, ondan daha
çevik olur. 2. Sekmeler:
Üçler yapılır. Beşler ise, sol ayak sekerken sağ ayak diz üstüne konur (bir),
sağ ayak ileri yere basar (iki), sağ ayak sekerken sol ayak diz üstüne konur
(üç), ileri basar (dört), sağ ayak ileri basar ve sol diz üstüne çökülür
(beş). 3. Çapraz:
"Üç" yerine sağdan dönme yapılır. Beşte çapraz yapılır: Sağ ayak sol ayağın
önüne basar (bir), sol ayak arkadan basar (iki), sağ ayak sağa açılıp basar
(üç), sol ayak sağ ayağın kıyısına vurur (dört), sol ayak sola açılıp yere
basılır (beş). 4. Halkadan
geriye: Üçler. Geri yürünür: Sağ ayak geri basar (bir), sol ve sağ ayaklar
geri basar (üç), sol ayak geri basarken vücut yarım sola döner (dört), sağ ayak
ileri basar (beş). 5. Ayak
savurma: Üçler. Sol ayak yere basılır. Sağ ayak ileri uzatılır (bir), yine
sağ ayak sağdan geriye savrulur (iki), sağ ayak ileri yere basar (üç), sol ayak
sağ ayağın kıyısına vurulur (dört), sola açılır ve basılır (beş). İkinci
figürdeki sekmeler yapılır. 6. Çekme:
Üçler. Birinci "baş" birerle kola geçer: Bu çekiliş sekmelerle -ikinci
figürdeki gibi- yapılır. Daire bir sıraya gelinceye kadar sekmeler devam eder.
Sıra düzelince sağ ve sol ayakta eşme yapılır. 7. Eşmeler:
Üçler. Sonra sol ayak basılı, sağ ayak ileri ve geri beş defa eşilir. Yine
üç yapılır. Sonra, sağ ayak basılı, sol ayak ileri geri dört defa eşilir.
Beşincide sol ayak yarım sola fırlar ki, vücud da beraberdir. Böylelikle tek
sıralı saf haline geçilir. 8. Saftan
birerle kola: İkinci figürdeki sekmeler üç defa yapılır ve altıncıdaki
eşmeler sağ ve sol yapılır. Soldan geri dönülür. Yine eşmeler üç defa
tekrarlanarak, eşmeler sağ ve sol yapılır. Yarım sola dönülür. Birerle kol
böylelikle yürütülmüş olur. 9. Geri basma:
Üçler yapılır. Sonra geri yürünür. Sağ ayaklar geri, sol ayaklar geri. Daire
haline gelininceye kadar devam olunur. 10. İki koldan
çekme: Üçler. İkinci figürdeki sekmeler yapılır. Sonra baştaki ve ortadaki
"baş"lar bu sekmeler sırasında birbirinden ayrılırlar. Biri sola, diğeri sağa
çeker. Birerle kol olununcaya kadar devam eder. Üç yapılır, sağ ve sol eşmeler
yapılır. 11. Üç
yapılır. Sağ ayak basılı sol ayak yarım sola dönülür. Her iki grup sıralı
saf haline geçer. İkinci figürdeki sekme üç defa tekrarlanır. Eşmeler sağ ve sol
yapılır. Üçler yerine soldan geri dönülür. Yine üç defa sekme ve eşmeler aynen
yukarıdaki gibi olur. 12. Toplanma:
Üç yapılır. Sağ ayak basılı, sol ayak yarım sola dönülür. Her iki grup
birerli kolla geri geri yürürler. Bu hal tam daire olununcaya kadar devam eder.
Üçler ve sekmeler yapılır. 13. Diz
çökmeler: Üç yerine sağdan geri dönülür. Ortaya yüz yüze diz çökmelere
başlanır: Sol ayak basılı, sağ ayak ileri uzatılır (bir), basılır (iki), sol diz
üstüne çökülür (üç), sol ayak üstüne kalkılır (dört), sağ ayak geri basılır
(beş). Diz çökme hareketi üç defa tekrarlanır. Üçler yapılır. Sağ
ayak ileri uzatılır (bir), sağ ayak ileri basar (iki), sol diz üstüne çökülür
(üç), sol diz biraz kaldırılır, tekrar yere çökülür (dört). 14. Dönme ve
çapraz: Üçler. Soldan beş sayıyla dönülür. Dördüncü figür yapılır, geri
yürünür. Sonra üçüncü figürdeki çapraz yapılır. Oyun selam duruşuyla
biter.
|