TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU ERFENE VE
OYUNLARI: Sivas'ta kış
geceleri tertiplenen Erfene veya Erfane denilen kadın eğlentileri eski zaman
"harîf'ne" meclislerinin son hatıralarından başka bir şey değillerdir. Bir
vakitler "hırfet" sahibi erkek esnafların toplantıları daha da canlı geçermiş.
Sivas'ın şimdiki kadın Erfeneleri kasabalarda yemekten sonra çalgılı toplantılar
halinde zaman zaman cereyan eder. Yani görenek henüz büsbütün sönmüş değildir.
Erfene'de genç kız
ve kadınlar oyuna kaldırılıp Halaylar çekilir. Menşeinin orası olduğu inancı
halkta yaşar. Böyle bir inanç o tertibin kıdem delillerinden başlıcası sayılsa
yeridir. Halay, en az üç kişi tarafından yürütülür. İyi bilenlerinden bir kişi
baş çeker. Diğerleri ayaklarca ona uyarlar. Yirmi kadar çeşitli havanın sırayla
çalınıp oynanmasından ibaret bir nevi "oyun faslı"dır. Her hava değişiminde adım
figürleri de değişir ve basitten bileşiğe doğru figür gelişimi olur. Kadınlar
uzun etek ve "dövmeli (sırma dallı kumaştan)" entarilerini sürüyerek Halay
yürütürler. Başçeken, çevresini sallar veya kendine mahsus bir tarzda eğerek
öyle zarif adımlar atar ki manzaradan gözün ayrılmasına
katlanamazsınız. Halaydan sonra
Lorke başlar. Bu tek kişiliktir. Sözleri türlü m'nilerden bileşiktir.
Erfene'nin
dağılması için gitme dakikaları yaklaşır. Konuklar yavaş yavaş çekilirler.
Çalgıcılar, veda havasıyla her ayrılanı kapıya kadar
|