Hançer Barı

TÜRK HALK OYUNLARI KATALOĞU

HANÇER BARI:

Çoruh (Artvin) köylerinde mesela Öğdem ilçesinin Ersis köyünden davul - zurnayla iki erkek tarafından oynanır. Yörenin başka köyleri de oyun zenginliğinde çoğu zaman bundan aşağı kalmamışlardır.

Van'ın Erciş ilçesine başta Hançer Barı olmak üzere şu dört oyun bütün düğün ve bayramlarda davul - zurnayla mutlaka yer alırlar. Hançer Barı, Temir Ağa, Tanzara ve Hoşbilezik. Hançer Barı iki erkek içindir.

İki erkek tarafından karşı karşıya ve her elde bir yalın hançer bulunduğu halde iki çift hançerle oyuna başlanır. Önce bir oyuncu meydana çıkarak bir eli arkasında ve öbür eli yukarda olduğu halde alanın bir yanında durur. Öbür oyuncu, pek ağır yürüyüşlerle alanı dolanarak, karşılık tarafta on - onbeş adım uzunlukta arkadaşının hareketlerini tekrarlar. Bu sefer ilk çıkan oyuncu yürüyüş hareketlerine geçer. Her iki oyuncu bu hareketleri üçer defa tekrar ederler. Bıçak hareketlerine kollar da, hançerli eller de katılır. En önemli iş bilhassa bileklerdedir, çünkü hançerler 'ni hareketlerle koltuk ve bacak aralarından geçirilirken yaralanma tehlikesi vardır. Bu hareketlerden sonra her iki oyuncu aynı zamanda birbirleri üstüne yürüme ve koşma gösterişleri yaparlar. Gerek yürüyüşte ve gerek koşmalarda kol ve hançerlerde hareketlere uydurulur. Hançer hareketleri bilhassa koşuş esnasında teb'rüz ettirilecektir. Oyunun sonuna doğru oturup sıçrama hareketleri yapılır. Bu oturuş esn'sında her iki oyuncu ellerindeki hançerlerle karşılıklı saldırışlar yapar, hamleleri savuştururlar.

Bu oyunda hareketler tamamiyle ferdîdir. Bir oyuncunun işlediği herhangi bir yanlışlık, yahut da gösterebildiği bir maharet öbürüne ne n'kısa (noksanlık) getirir, ne de şeref kazandırır. Oyuncunun ustalık gösterebilmesine gayet elverişli bir oyundur. Riv'yete göre, eskiden her parmak arasına bir bıçak bulundurulacak surette altı bıçakla aynı hareketleri yapabilen oyuncular varmış. Hançer Barı'nda "Pıçak kullanmak" böylece cidden büyük bir hüner meselesidir.

Hançer Barı'nda figürler: vücutlar diktir. Başlar eğilip sel'm verilerek oyuna son verilir.

Havasına gelince; her figür fasılasız (aralıksız) surette nice defalar tekrarlanacağı ve devamları boyunca türlü haller edindiği için musikî pek o kadar ölçüler sayısıyla tahdit edilmiş (sınırlanmış) değildir. Tarifi yapılan her kısmın bitimine kadar gelişigüzel ve tekrarlarla devam eder.

Birinci figürde musikî mutedil (orta) hareketlidir. İkinci figürde allegretto gibi olur. Üçüncü figürden oyun sonuna kadar allegro derecesinde sürüp gider.





 
Bu site Kültür ve Turizm Bakanlığı Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır.
Bu sayfa 2540 kez gösterilmiştir.