Muğrul (Murgul) Basması

MUĞRUL (MURGUL) BASMASI:

(Artvin) Borçka'nın Muğrul (Şimdi Murgul adıyla ilçe) yöresine has bir çeşittir. Düz Horona benzer. Bu oyun "nanay" denilen ağızdan makam tutturmak suretiyle hem oynanır, hem de oynayanlar tarafından söylenir. Yalnız, susan oyuncu komut vererek onları idare eder.

Çalgılara gelince; horonlarda en fazla tulum çalınır. Zurna, mey ve davul da kullanılmaktadır. Saz ve akortta önce çalındığı da olur.

Bu oyunlar düğün, bayram ve harman sırasında tarlalarda ve hayvanların yaylağa çıkarıldığı günlerdeki eğlenceler sırasında yer alır. Yayla zamanı boğalar dögüştürülür (güreştirilir). Ziyafetler çekilir, horonlar çevrilir.

Çoruh ve Ağrı çevresinin "Meci" denilen bir âdeti vardır ki, köy şairleri bunun için şarkılar (türküler, şiirler) yazmışlardır. Köy delikanlıları tarlalarda kızlardan 30 - 40 m. uzaklıkta durup bu türküleri söylerler. Gençlerden birinin kızlardan birine meyli (gönlü, aşkı) varsa türkülerin arasına m'ni sıkıştırarak aşk il'n edilir. Kızlar yine türküyle cevap verirler. Teklif kabul edilmişse kızların kararı bildirilir. Bundan sonrası ana babanın rızasıyla hallolur. Bu "meci"ler sırasında erkekler horon çevirerek kızları eğlendirmeye çalışırlar. Ayrıca kış geceleri yapılan yemekli bir eğlence daha vardır. Buna "Afrana" derler. Afrana'dan en önemli hareket horonlardır.

Giyimde; başta "kabalak" vardır. Çuha veya kumaştan bir nevi (çeşit) kalpaktır. Çuha, ceket yerine giyilir. Yakası açık, etekleri kısa ve kesiktir. Göğsün iki yanındaki cepleri fişeklik olarak kullanılır. Şalvar veya Zıbka'da kalçaları saran kısım büzgülü bir torba şeklindedir. Ağzı bol fakat paçası dardır.

Mintan çuhanın altına giyilen, desenli kumaştan dış gömleğidir. Boğazdan düz, önü düğmeli, bol kollu, uzun ve bileği sıkıdır. Çorap ve tozluk, yünden örme, üstü renkli ipekli işli olur. Yine yünden örülü tozluklar şalvarın üzerine çekilir.

Ayakkabı "çapula"dır. Ökçeli, arkası az kalkık, burnu sivridir. Çoruh - Artvin oyunlarında giyilen öbür çizme ve potinlere Uziko ve Azyaski denilir. Yumuşak deriden olurlar.

Kadınlar şalvar üstüne üç etek entari giyer, başlarına çit yazma, kenarları çizgili başörtüsü sararlar.






 
Bu site Kültür ve Turizm Bakanlığı Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır.
Bu sayfa 1733 kez gösterilmiştir.