TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU OYUNLARDA ÇALGI:
Yüzyılların
menşeinde (kökeninde) musikî, şiir ve dans üç birbirinden ayrılmaz kardeşti.
İkinci merhalede (aşamada) şiir ayrıldı. Dans ile musikî hiçbir zaman
birbirinden ayrılmaksızın sonraki asırları hep baş başa aştılar. Balede bile
sadece sözün müdahalesi yer almadı. Tartım, ses ve raks üçlüsünün bileşimi
düşünülürse de hakikatte ses ile raks iki ayrı unsur, tartımı ise o iki unsurun
kaynaşmasında bir iştir'k (katılım) imkânından ibarettir. Köçek oyunlarını
oynayan Köçekler, oyunu iş edinmiş genç göçebe çengilerden ibarettir. "Erkek
Çengiler" denilmesi mecaz halinde daha doğru bile kaçar. Bunlar, uzun ve geniş
etekli fistan giyerler. Ellerine zil takıp bellerini kıstırırlar. Uzun
k'hküllüdürler. Türkistan'ın baça'larından bir dal gibidirler. Davulculara
"Kürt" denilirse de, yerli davulculara da mükemmelen vardır. Davul sözü, halk
şarkılarında (türkülerinde çok geçer): Çayırlıkta
katırımız otlasın Davulcu gelin elması toplasın Yasıköy'e beni veren
hortlasın Allah'a ısmarladım Ali seni Arar isen yer altında bul beni
Abdallar'dan
davulcu kes'feti (çok yetiştiği) meşhurdur. Bunlar, soyca Çingene değil,
Türk'türler. Güney Anadolu'da "Çingene", Doğu Anadolu'da "Elekçi" derler. Kuzey
Anadolu'da ise "Elekçi" diye Gregoryan Ermeni Çingenelerine denir. Abdallar,
kendi adlarıyla anılırlar.
|