|
TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU SİİRT OYUN
HAVALARI: Siirt oyunları,
aşka ve toprağa bağlılığın bir ifadesi olarak enikonu diri ve çeşitlidir.
Hareketler, son derecede kurallı, ahenkli ve mekiklidir. Oyuncuların tek saf
halinde sımsıkı yanaşıp yaslanışarak omuzdaşlık ettikleri olur. El ele tutuşmuş
halde harekete geçerler. Vücutlarda üst kısım hareketsizdir. Omuz omuza
dizildikleri yaslanışlı anlarda bir duvar ve kale metaneti (dayanıklılığı)
okunur. Manen kenetlenişin timsali kesilirler. Meydan oyunu sıfatıyla davul
zurnasız edemezler. Bu bileşik çalgının ezeli yırlayışına uyarlı ayak
mekiklenişi bir şiir tartımı gibi mısralanır gider. Siirt'in diğer
oyunları şunlardır: Govent, Miranî, Şeyhanî, Giranî, Botanî, Garzanî, Çaçanî,
Hırpanî, Roşkanî. Siirt köylerinde
başkaca çeşitlerle de karşılaşılıp, cümlesi (tamamı) yerli değillerdir. Komşu
illerden gelenleri vardır: Karakıştanî:
Sözsüzdür, sadece tef ile yürütülür. Hırpanî:
Sözlüdür, sadece tef ile oynanır. Beleti:
Şarkılı (türkülü), fakat tefsiz oyundur. 4-10 kişilik iki dizi halinde
karşılıklı oynanan bu çeşitte aşiretler övülür. Şitak deresi
derindir
Şakir Ağa'nın atı küheylan, rengi bozdur.
Kalk Şakir Ağa sana
destur Daakatülfeyki: Bu oyunda gebe bir kadının hali kısa adımlarla
tasvir edilerek şu manada sözler söylenir: "Karnın boşsa, uzun at adımı, doluysa
ger, üç kısa adım at." Siirt merkezi Alevî
değildi. Alevi âdetlerini tervic etmezlerdi. Şiro, Vaynana, Dilo
dilo, Süleymaniye ve Kasap oyunlarını da bilirler.
|