TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU SOMA ZEYBEĞİ:
Bilindiği gibi
Harmandalı ve Aydın Zeybeği gibi çeşitler zeybeğin tabiata hükmetmek istercesine
tavrıyla birer kişice oynandıkları halde, Soma Zeybeği; kadınlı erkekli
kalabalık bir küme tarafından da yürütülebilmektedir. Ege'nin oyun
çeşitlerinden olan Soma Zeybeği'nin yedi figürü vardır. Dokuz sayı üzerinden
oynanır. Dokuz sayı, üçerden üç bölüm üzerine yazılmıştır. Tek veya birlikte
oynanır. 1.
Yürüyüş: Birinci üç; esas
duruşta üç yapılır. İkinci üç; yürüyüş:
sağ, sol, sağ ayak. Üçüncü üç; sağ ayak
üstünde durulur ve sol ayak öne doğru kaldırılıp üç defa yere vurulur. (Kollar
aşağıdadır.) 2. Kollu Yürüyüş:
birinci figürün aynıdır. Kollar yukarıda oynanır. 3. Dönme ve
Gerileme: Birinci üç;
üçler. İkinci üç; soldan
sol ayak üstünde hızla dönülür (bir), iki ayak üstüne çökülür (iki), ve biraz
durulur (üç). Üçüncü üç;
kalkarken sol ayak geri basılır (bir), sağ ayak geri basılır (iki), sol ayak sol
açılır ve basılır (üç). İstenilirse ikinci
figür tekrarlanılır. 4. Diz
Çökmeler: Birinci üç; sağdan
dönme, sol ayak vücutla birlikte sağa atılır (bir), sağ ayak sağa atılır (iki),
sol ayak ileri basar (üç). İkinci üç; sağ ayak
ileri uzatılır (bir), sağ ayak basılır (iki), sol diz üzerine çökülür
(üç). Üçüncü üç; sol ayak
üstünde kalkılır (bir), sağ ayak geriye basılır (iki), sol ayak yana açılır
(üç). 5. Figür:
Birinci üç:
üçler, İkinci üç; sol ayak
üstünde iki defa topuk hareketi (bir ve iki) ve sağ ayak ileri basılır (üç).
Üçüncü üç: sol diz
üstüne çökülür (bir), kalkılıp sol ayak üstüne basılır (iki), sağ ayak geri
basılır (üç). 6. Geriye Gidiş :
Birinci üç:
üçler İkinci üç: soldan
dönme, sağ ayak sola basılır (bir), sol ayak geri ve sola dönüp basılır (iki),
sağ ayak ileri basılır (üç). Üçüncü üç: sol ayak
geri basılır (bir), sağ ayak geri basılır (iki), yarım sola dönülerek sol ayak
yere basılır (üç). 7. Çarpraz ve
Bağlantı: Birinci üç:
üçler İkinci üç: sağ ayak
sol ayağın önüne basılıp sol ayak kalkar (bir), sol ayak arkada yere basılır
(iki), sağ ayak yarım sağa döner gibi sağa açılarak basılır (üç). Üçüncü üç: sağ ayak
üzerinde sol ayak öne kaldırılarak iki defa yere vurulur (bir ve iki), sol ayak
sola açılır ve yere basılır (üç). Selam duruşuyla
oyuna son verilir. Her figür iki defa icra edilerek de oynanabilir.
|