TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU TAMZARA:
Gümüşhane'nin
merkez ilçesi hem Trabzon oyunlarının hem de Bayburt yanı oyunlarının telaki
(buluşma) yeri gibidir. Kimi davul zurna, kimi de kemençe eşliğiyle oynarlar.
Güneyden sayılarak en fazla Tamzara ve Kürt'ün Kızı (Türk'ün kızı) kuzeyden
olarak da Dik horan ve Titreme (Horanı) oynanır. Gümüşhane'nin
ilçelerine geçildikçe çeşitler daha da artar. Mesela Kelkit ilçesinin Pekün
köyünde Koçarı, Merro, Kaydırma, Durnalar, Kürt'ün Kızı, Tamzara, Üzdürme, Sarı
Kız, Deli Paşa ve başkaları vardır. Bu oyunlar 10-15 kişilik bir veya iki dizi
halinde yürütülürler. Erkek ve kadın ayrı ayrı oynarlar. Sivas'ın Zara
ilçesinde keza Tamzara oynanır. Elazığ'ın merkez ilçesinin Harput köyünde de
Tamzara vardır. Malatya'nın Arapkir
ilçesinde Tamzara her hangi bir eğlentili toplantıda oynanılmadan edilemez.
Orada ikişerli dört kişi karşılıklı oynarlar. Şenlik olsun diye çok kimsenin
oyuna katıldıkları olursa da, böylesi orada makbul sayılmaz. Keman, ud (son
zamanlarda cünbüş) , kırnat (klarinet) ve tef çalgılarından biri veya birkaçı
eşliğiyle yürütülür. Tamzara'yı Karaköse
(Ağrı)'da tulum ile oynuyorlar. Tamzara: On
iki esas Erzurum barının oynanılış sırasında erkân (usul, töre) gereğince orada
on birincisidir. Bu oyunda, eller doğrudan doğruya taraklanıp hareketlere diz
kırılmakla başlanır. Yürüme hareketleri bunda bilhassa ayak değiştirilmek
şartıyla ileri geri gidilmekten ibarettir. Fakat, çevirme ve oturma
hareketlerinin oldukça önemli olduğu da unutulmamalıdır. Çevirme, sağı sol ayak
önüne getirip sol ayak hareketlerini bastırmaktır.
|