Dipten Gelen Parıltı Giriş Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde bulunan cam eserler kataloğunun
hazırlanmasıyla, Antik Çağ’da Karia diye adlandırılmış Güneybatı Anadolu’daki
bir bölgenin cam yapıtlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Türkiye’deki bütün müzelerde ve bazı özel koleksiyonlarda pek çok cam eser
bulunmakta, bunların büyük bir kısmı depolarda korunmakta ve bilimsel çalışma
yapmak isteyenler ne yazık ki bunlardan yararlanamamaktadırlar. Bugüne kadar
ancak Afyon Müzesi Kataloğu (Lightfoot C.S., A Catalogue of glass vessels in
Afyon Museum / Afyon Müzesindeki Cam Eserler Kataloğu. British Institute of
Archaeology at Ankara. Monograph No. 10. Oxford 1989) ile Ankara, Adana ve
Antakya Müzeleri cam buluntuları ile ilgili makaleler yayımlanmıştır. Özel
koleksiyonlara ait yayınlar ise Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikaları Cam Eserler
Kataloğu ve Hüseyin Kocabaş Koleksiyonu Cam Eserler Kataloğu ile Yüksel Erimtan
Koleksiyonu Kataloğundan oluşmaktadır. Kazı buluntularına dayanan bugüne kadar
yapılmış en kapsamlı çalışma Sardis Kazısı cam buluntuları yayınıdır. Kimi zaman
kazılarda ele geçen cam eserlerden bazıları da kazı raporlarında söz konusu
edilmiştir. Ancak bugün için yukarıda saydıklarımızın dışında, ülkemizde geniş
kapsamlı, gerek kazı gerekse müze eserleri ile ilgili hazırlanmış kitaplara
rastlanmamaktadır. Bu boşluğun ancak küçük bir kısmını doldurmak amacıyla Bodrum
Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde bulunan cam eserlerin incelenmesi ve bunların bir
katalog haline getirilmesi düşünülmüştür. Halen Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde korunmakta olan Kaunos,
Stratonikeia, Euromos, Müskebi, Kaş kazısı buluntularının yanı sıra Marmaris,
Milas, Muğla, özellikle Muğla’nın Yerkesik köyü ile Bodrum Yarımadası Kızılağaç
Köyü Kayırlı yöresi gibi örenyerlerinden müzeye getirilen eserler ayrıntılı
olarak incelenmiştir. Bu durumda Yerkesik köyü ile Kızılağaç yakınlarında birer
antik yerleşme ve çevrelerinde nekropol alanları olması gerekmektedir. Müzeye
çeşitli tarihlerde gelmiş cam eserler için envanter kayıtlarında Milas, Marmaris
vb. ilçe adları bulunmaktadır. Buluntuların hangi ören yerine ait olduğu
belirtilmemektedir. Bu konu çalışmalarda büyük eksiklik yaratmaktadır. Ancak
kazı buluntuları kesin sonuçlar vermekte, bazı bilgiler edinmemizi
sağlamaktadır. Örneğin Kaunos cam buluntuları üzerinde yapılan çalışmalar, Geç
Helenistik Çağ’da Kaunos’a cam ithal edildiğini kesinleştirmektedir. Roma
Çağında Karia Bölgesi’ne Ege’den yerel cam ürünlerin getirildiği tezi
güçlenmiştir. Bu çalışmalar sırasında her türlü kolaylığı gösteren Müze Müdürü T.Oğuz
Alpözen’e ve Müdür Yardımcısı M.Aykut Özet’e, slaytları çeken Koray Olşen’e,
Gordian Wurst’a ve Serçe Batığı cam eser fotoğraflarını çeken Donald Frey’e
teşekkür etmek isterim. A.Aynur ÖZET
Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Arkeologu
|