Uygarlığın Doğduğu Şehir: Şanlıurfa
Cabir El-Ensar Camii ve Türbesi Harran’ın 20 km. kuzeyindeki Cabir el-Ensar (Yardımcı) Köyünde Cabir b.
Abdullah’a (Cabir el Ensar) atfedilen bir türbe (meşhed) ve yanında yine O’nun
adını taşıyan bir cami bulunmaktadır. Mihrap duvarı boyunca üç kubbe ile örtülü olan caminin doğusuna dördüncü bir
kubbeli mekânla türbe eklenmiştir. Türbenin kuzey cephesi pencere pahlarındaki altı şeritli örgü motifi,
çevresindeki kesişen daireler arasına yerleştirilmiş palmet ve lotüslerden
oluşan bordür, portal üzerinde aşağıya sarkar vaziyetteki sapları örgülü palmet
dizileri Şanlıurfa mimarisi taş süsleme sanatı içerisinde tek örnek olmaları
bakımından önem taşımaktadır. Cabir el-Ensar’ın hicretten 16 yıl önce (miladi 607) yılında Medine’de
doğduğu, 697 yılında yine Medine’de vefat ettiği kaynaklarda kayıtlıdır. Peygamber Efendimiz ile birlikte bir çok savaşa katılan, Hz. Peygamberin
vefatından sonra Şam’ın fethinde bulunduğu bilinen Cabir b. Abdullah’ın Hz. Ömer
zamanında Harran ve Urfa’nın fethine katıldığı ve İmam Bakır hazretleri gibi
şehit düşen bir uzvunun gömüldüğü yere bu türbenin (meşhed) ve caminin yapıldığı
söylenmektedir. İmam Bakır türbe ve camiinin orijinal şeklinin bozulmuş olmasına karşın Cabir
el-Ensar türbe ve camii orijinal şeklini muhafaza etmekte olup 1992 yılında
Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore ettirilmiştir.
|