Uygarlığın Doğduğu Şehir: Şanlıurfa Halk Kültürü
Şanlıurfa Halk Müziği'ne Genel Bir Bakış
Kaynak Kişi ve Derleyicilerin Belirlenmesi
Türkülerin (sözlü kırık hava ve uzun havaların), oyun havalarının kaynak
kişisinin ve derleyicisinin tespiti her zaman kolay olmamaktadır. Bilindiği gibi
halk ezgilerimiz genel olarak “Anonim”dir. Anonim Şanlıurfa türküleri ve oyun
havaları 1926 yılından başlanarak İstanbul Konservatuarı, TRT ve Kültür
Bakanlığı gibi kuruluşlar tarafından birçok defa derlenmiştir. Bu derleme
çalışmalarında aynı türkü, değişik zamanlarda, değişik kaynak kişilerden
derlenerek kayıtlara geçirilmiştir. Yine, bazen ticari amaçla, bazen de tespit amacıyla bu konuyla ilgilenen
kişiler özel derlemeler yapmışlar, bunları plaklara, kasetlere ve kitaplara
kaydetmişlerdir. Durum böyle olunca bir anonim türkü, yıllar itibariyle birçok kaynak kişiden,
değişik zamanlarda derlenmiştir. Hal böyle iken, bir türküyü plağa veya kasete
okuyan bir sanatçı, kaynak kişi veya derleyici olarak ya kendisini veya daha
önceki çalışmalarda hiç ismi geçmeyen birini yazmıştır. İşte bu karmaşık durumda, bir türkünün esas kaynak kişisini ve derleyicisini
bulmak yıllar yılı çalışmayı gerektirmektedir. Bu konudaki belirsizlik halen
devam etmektedir. Bugün için bir türkünün TRT, Kültür Bakanlığı, İstanbul
Konservatuarı derleme arşivi ile MESAM veya başka bir kuruluşta değişik kişi
adına kayıtlı olduğunu görmekteyiz.
|