|
Karikatür ve Bilişim Atila Özer İnternet, Karikatür ve Karikatürcü  Yeni bir binyıla girdiğimizde küreselleşen dünyada politika, ekonomi, kültür
ve sanat gibi kavramların hızla değiştiğini görmekteyiz. Bu değişim ve
gelişmenin baş kahramanı bilişim ve iletişim teknolojilerindeki inanılmaz
ilerlemedir.
Elbette bir iletişim sanatı olan karikatür ve onun yaratıcısı karikatürcü de
bu gelişmelerden payına düşeni almakta ve etkilenmektedir. Bilgisayar, bir karikatürcünün yaşantısına girdiğinde öncelikle geleneksel
malzemelerinde değişiklikler görüldü. Kağıt, kalem, mürekkep ve boya gibi
malzemeler işlevini yitirdi, ortadan kalktı. Karikatürcü bilgisayar
belleklerinde çizdiklerini depoladı. Kişisel albümlerini hazırladı. Animasyonlar
üretti. Sonra da tüm bu yaptıklarını başkalarıyla nasıl paylaşacağını düşünmeye
başladı. İnternet; karikatürcünün bu amacı için bulunmaz bir nimettir. Daha önce
karikatürlerini başkalarına ulaştırmak için gazete, dergi arayan karikatürcü
artık kendi gazetesini, dergisini bilgisayarda hazırlayıp internetle tüm dünyaya
ulaşma olanağına kavuşmuştur. Nedir İnternet? İnternet; bilgisayarların birbirleriyle bağlanarak oluşturduğu bir ağ
sistemidir. Bu öyle bir sistemdir ki; dünyanın her tarafından milyonlarca
bilgisayar bu ağa dahil olmakta ve gün geçtikçe bu ağ akıl almaz büyüklüğe
ulaşmaktadır. 1969 yılında A.B.D. de denemeleri yapılan internet çalışmaları 1985 yılında
tüm dünyayı kapsayacak bir ağ oluşturmuş, 1995 yılı sonunda internet kullanıcı
sayısı 45.000 gibi bir sayı iken 2000 yılı sonlarında 407 milyona ulaşmıştır
(Nua Internet Surveys, 2001) Bu konuda Türkiye’de ilk çalışmalar 1990 yılında başlamıştır. Öncelikle
üniversitelerin başlattığı bu çalışmalar hızla diğer sektörlere de sıçrayarak
1997 yılında internet kullanıcı sayısı 600.000 iken, 2000 yılı sonunda bu sayı 2
milyona ulaşmıştır (Gökçöl, 2001) Internetin karikatürcülere sağladığı olanaklar şöyle sıralanabilir: a) Gerek karikatürün kuramsal boyutunu öğrenmek ve gerekse çizim sırasında
karikatürün içeriğini oluşturacak bilgi birikimi için araştırma, makale,
ansiklopedik bilgi gibi kaynaklara ulaşma olanağı. b) Sergi, yarışma, yayın gibi sanatsal etkinlikleri öğrenme, sipariş vererek
istediklerini satın alma ve kendi ürünlerini satabilme olanakları. c) Başkalarına mesaj gönderme, sohbet-tartışma odalarına girerek fikirlerini
paylaşma olanağı. d) Internet yoluyla eğitim veren bir üniversite, kurum veya kişilerden eğitim
alma olanağı. e) Sanal sergi ve müzeleri izleme olanağı. Internetin karikatürcülere bu olanakları sağlaması için sunduğu hizmetler iki
başlıkta toplanabilir. 1) İletişim hizmetleri
2) Bilgiye erişim hizmetleri İletişim hizmetleri; e-posta, haber grupları ve online sohbettir. E-Posta (Elektronik Posta); insanların birbirleriyle mektuplaşmalarını
sağlamaktadır. Bu mektuplaşmada sadece yazı değil, resim, fotoğraf, karikatür
gibi görsel eklemeler de gönderilebilmektedir. Bu mektuplaşma için kişilerin
özel adresleri vardır. Örnek: aozer@anadolu.edu.tr Haber grupları; aynı konu ile ilgilenen kişilerin oluşturduğu veya aynı
konuda haberleşmek isteyen kişilerin toplandığı gruplardır. Gruptaki kişilerden
birisi bir mesaj gönderdiğinde, bu mesaj aynı anda tüm grup üyelerine ulaşmakta
böylece grupsal haberleşme sağlanmaktadır. Örnek: Halis Dokgöz tarafından
kurulan karikatürcüler grubunda 90 civarında üye bulunmaktadır, adresi;
karikaturculer@yahoogroups.com dur. Online sohbet; bir kişinin bir başkasıyla ya da birinin bir grupla anında
yazışarak yaptığı sohbettir. Bu sohbet sistemi ses araçları ve kameralarla
desteklenerek online-konferans veya video-konferans şeklinde de
uygulanabilmektedir. Bu sistemle kullanıcılar birbirleri ile görüntülü olarak
konuşabilmektedirler. Internetin sağladığı bilgiye erişim hizmetlerinin en belirgini WWW (Wold Wide
Web) dir. Bu sistem sayesinde yazı, resim, karikatür, ses, video, animasyon gibi
farklı yapılardaki verilere birlikte ulaşılabilmektedir. Karikatürcüler bu sistemden yararlanarak kendi sayfalarını, dergilerini,
gazetelerini hazırlayarak izleyiciye ulaşabilmektedir. Bu tür siteleri kişiler
veya kurumlar hazırlamaktadır. Karikatür alanında site hazırlayan kurum adreslerinden örnekler:
http://www.nd-karikaturvakfi.org.tr
http://cartoonwold.org
http://www.krk.anadolu.edu.tr/karw/muze
http://www.interplus.ro/smileclub
http://www.aydindoganvakfi.org.tr
http://www.karderizmir.cjb.net
http://www.leman.com
http://www.fecoweb.org
Karikatür alanında site hazırlayan kişi adreslerinden örnekler: http://www.kamilyavuz.com
http://www.izelrozental.com
http://www.geocities.com/rasityakali
http://erdoganbasol.com
http://www.iskoc.8m.com
http://www.piyalemadra.com
http://www.huslu.8k.com
http://www.coplu.com
http://mail.anadolu.edu.tr/-aozer
http://www.geocities.com/karikanet
http://www.geocities.com/karikaturhaber
Internetin sağladığı bilgiye erişim hizmetlerinden biri de Arama Motorları’dır.
Arama Motorları; internette araştırma yapmak için anahtar kelimeler kullanarak
ilgili bilgilere ulaşmayı sağlayan sistemlerdir. Karikatürle ilgili adresleri
öğrenmek isteyen biri bu motorlarda “karikatür” kelimesini yazarak o motora
kayıtlı tüm karikatür adreslerine liste halinde ulaşabilmektedir. Arama
Motorları’ndan örnekler: http://www.netbul.com.tr
http://www.arabul.com.tr
http://www.altavista.com
http://www.yahoo.com
Günümüzde bilgisayar ve internet olanakları işyerlerinde, üniversitelerde,
internet kafelerde toplumun her kesimine ulaştığı gibi evlere de girmiş, zamanla
iletişim ortamının bir numaralı aracı olma yolunda ilerlemektedir.
|