Karikatür ve Bilişim Stephen Mumberson Karikatür ve Bilişim Tıpkı fotoğraf makinesi gibi bilgisayar da gerçeküstü korkular ve abartılı
iddialara hedef olan bir makine. Bilgisayarın gelişim hız ise öyle başdöndürücü
ki kimse gelecekte ne olacağından emin değil. Fakat karikatür üzerinde etkisi
olacak olan bazı belirtiler ve yeni çalışmalar var. Dijital eserleri eleştirenler genellikle bu eserlerdeki duygusal içeriğin
eksikliğini işaret ederler. Fakat benim düşüncem bu tip eleştirilerin bireysel
yetenekler ve hayalgücünden kaynaklandığı yolunda. İyi bir dijital imaj çizimin temel gerekleri ve yeteneklerine olduğu kadar
makine içindeki devre veya yazılımlara da bağlıdır. Teknolojik ilerleme her
zaman yeni formlarda çalışmalara yol açacaktır, fakat hiçbir teknoloji tek
başına değişimin motoru olamaz. Modern çağda karşımıza sık sık çıktığı üzere
gelişme için gerekli araçlar her zaman var olmuştur, ancak kavramsal ve felsefi
fikirler buluşana kadar bu teknolojinin uygulamalı şekli görülmez.
Teknolojilerin yeni yaklaşımlar ya da değişik uygulamalar yaratması ancak
kültürel algıların değişimiyle gerçekleşebilir. Karikatür geleneksellik ve kural takıntısıyla sınırlandırıldıklarında
etkilerini kaybedip ne bugün ne gelecek ne de geçmişi yansıtabilirler. Çağdaş
bir karikatürist, değişik sunum formları ve elektronik araçlarla uğraşmaya
hazırlıklı olmak zorundadır. Artık bu alanda bir çalışma sadece yayıncılık
alanında kalmamalı, gelişen internet ve sanal yayıncılık dünyasını da
tanımalıdır. İnternet ve yeni bilgi teknolojileri ile gelen yenilik ise karikatüristin
orijinal eserinin hem sabit olmayan geniş bir anlama hem de diğer yazarların
yeniden yorumlamalarına açık oluşudur. Her dönemde, herhangi bir imaj, yeteneği
olanlar tarafından kopyalanmış, değiştirilmiş ve yeniden yorumlanmıştır. Günümüz
teknolojilerinin farkı ise karikatürün yazılım sayesinde artan üretim hızı ve
bunun için ise çok sınırlı bir yetenek gerektiriyor olması. Buna ek olarak bir
eser internet üzerinde, iz bırakmadan ya da telif hakkı yasalarından bağımsız
olarak çok değişik coğrafi konumlardan uzaktan erişime ve değiştirilmeye açık
olabiliyor. Eseri kontrol edebilmek güçleşiyor. Bireyin öznel görüşünün konumu sorgulanmakta. Erişime açık alandaki bir
eserin değiştirilmeye ve yeniden işlenmeye karşı artık güvenli olmadığı
biliniyor. Mizahi bir imajın yönü ve hedefine birilerinin müdahaleleriyle gölge
düşürülüyor. Modern karikatüristin çalışmaları değişecek ve karikatürist reaksiyonu daha
hızlı, işinin daha fazla bilincinde ve daha yaratıcı bir sanatçı olmaya ihtiyaç
duyacak. Yeni teknolojilerin tamamıyla başa çıkmak zorunda kalacak. Yeni
dünyanın karikatüristinin herhangi bir olay ya da gelişmeye panoramik bir bakış
açısıyla bakması, değişik formlarda hızla iş üretmeye hazır olması gerekecek.
Yeni teknolojilerle karikatürist yaratıcı olmak ve kendini düzenli olarak
yeniden keşfetmek, tarzından ziyade tavırlarıyla tanınır olmak, kolaylıkla
tahmin edilebilir olmamak zorunda. Kolaylıkla taklit edilebilen yaratıcı biri
değil, başkalarıyla bir web sitesi üzerinden çalışabilir bir karikatürist
geleneksel ve modern çeşitli araçlarda kendini gösterebilir. Karikatüristin gelecekteki çalışmaları neyi içerirse içersin, bilgisayar
bunun mutlaka içinde olacaktır. Birileri bunun için ya da bunun aleyhinde
çalışsa da yeni teknolojiler her zaman olacaktır. Bu zoraki bir sevgi olsa da
karikatüristin bilgisayarı sevmesi gerekecektir. Bu genişletmeyi ve
karikatüristin araçlarına eklemeyi öğrenmemiz gereken bir teknoloji.
|