|
ÇOCUK TİYATROLARI  
İstanbul Şehir Tiyatrosunda 1935 yılında Muhsin Ertuğrul’un girişimi ile
başlatılmış olan çocuk tiyatrosu etkinliklerine kurumun çalışkan, özverili
sanatçısı Ferih Egemen’in katkılarıyla devam edilmiştir. Şehir Tiyatrosunun
çocuk tiyatrosu çalışmaları bugün de sürdürülmektedir. Devlet Konservatuvarı
Tatbikat Sahnesi 1947’den başlayarak Mümtaz Zeki Taşkın yönetiminde çocuk
tiyatrosu çalışmalarına başlamış, bu çalışmalar Devlet Tiyatrosu kurulduktan
sonra Çocuk Tiyatrosu birimi olarak devam etmiştir. Çocuk tiyatrosu konusunda
ilk özel girişim 1940 yılında Ankara’da Çocuk Esirgeme Kurumunun karagöz ve
kukla oyunları sergileyen bir topluluk kurmasıyla gerçekleşti. Ellili yıllarda
İstanbul’da yalnız çocuk oyunları sahneleyen ticari amaçlı çocuk tiyatrosu
toplulukları kuruldu. Altmışlı yıllarda Türk Ticaret Bankası Keloğlan Çocuk
Tiyatrosu, Akbank Çocuk Tiyatrosu, İş Bankası Çocuk Tiyatrosu gibi banka
ödenekli tiyatroların kurulduğu görüldü. Altmışlı ve yetmişli yıllarda
bellibaşlı özel tiyatro topluluklarının çocuk oyunları da sahneledikleri
görülür. Ne var ki çok geçmeden çocuk tiyatrosunun ticari amaçla yapılan bir yan
etkinlik olarak algılanmaması gerektiği anlaşılmış, çocuk tiyatrosunu
eğitimbilim temeline dayandıran tiyatro toplulukları kurulmaya başlamıştır.
  Yetmişli yılların önemli çocuk tiyatrosu olayı, Anadolu Çocuk Oyunları Kolu
(AÇOK)nun kurulması, Ümit Denizer’in yazarlığını ve dramaturgluğunu, Turgut
Denizer’in yönetmenliğini yaptığı bu amatör topluluğun dans, mim, müzik, ses,
görüntü ağırlıklı çalışmalarıyla çocuk tiyatrosu anlayışına yeni bir boyut
kazandırmasıdır. Salih Kalyon’un yönetiminde Ankara Çocuk Tiyatrosu (AÇT), çocuk
sorunlarının
çocukların kendi görüş açılarından irdelenip değerlendirildiği,
yeni çözüm yolları arandığı oyunlar sergileyerek ülkemizde modern çocuk
tiyatrosu anlayışını geliştirmiştir. Yetmişli yıllardan bu yana, ticari amaçla
kurulmuş olan kısa ömürlü pek çok çocuk tiyatrosu topluluğu arasında, Çan
Tiyatrosu, İdil Abla Çocuk Tiyatrosu gibi uzun ömürlü olanları da vardır.
1998’de düzenlenen Alaçatı Çocuk Tiyatrosu Kurultayı’nda eğitimsiz kişilerce
yönetilen çocuk tiyatrolarının, ticari amaçla tiyatro yapan gezici toplulukların
etkinlikleri eleştirilmiş, çocuk tiyatrosu konusunda eğitimin önemine, bu
çalışmaların bilimsel bir temele oturtulmasının gereğine işaret edilmiştir.
Günümüzde, uluslararası bir kuruluş olan ASITEJ‘in Türkiye’deki temsilciliği
önderliğinde çocuk tiyatroları konusunda ciddi çalışmalar yapılmakta, çocuk
tiyatrosu etkinlikleri izlenmekte, ulusal ve uluslararası şenlikler
düzenlenmektedir.
|