|
ATATÜRK DÖNEMİ(1923-1938)  Atatürk’ün düşünceleri doğrultusunda, Cumhuriyet’in ilanı ile başlayan yeni
kültür dönemi, çağdaşlaşma sürecinde, güzel sanatları kültür düzeyinin bir
göstergesi ve ulusal kültürü oluşturan temel unsurlar olarak belirlediği için,
yenileşme düşüncesinin resim sanatındaki yansıması da hızlı bir biçimde
olmuştur. 1923’te her alanda yetiştirilmek üzere, Avrupa’ya uzmanlık eğitimi
için gönderilen 25 kişiden beşinin, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi
mezunlarından seçildiği görülüyor. Akademi mezunlarının sonraki yıllarda da
devlet bursu ile Avrupa sanat merkezlerine gönderilmeleri sürmüştür. Evrensel
düzeyde sanatçının yetiştirilmesini kültürel gelişmede en önemli etkenlerden
biri olarak değerlendiren yönetici elitler, yetişen sanatçıların yarattığı
ürünlerle, toplumun düşünsel ve estetik gereksinimlerinin karşılanabileceği
görüşündeydiler. Atatürk ve yönetici kadrosu, kurumlararası bütünleştirici bir
araç olarak sanatı Türkiye Cumhuriyeti’nin her alanda imajı olarak kullanmış ve
devletin sanatı desteklemesi bir görev olarak benimsenmiştir. Bu yaklaşımları ve
ideallerinin sanata ve sanatçılara yansıması ise kaçınılmaz olmuştur.
Çağdaşlaşma isteği ve ulusal duygularla, Atatürk devrimlerinin önem ve değerini
halka kavratmak üzere çalışmalara başlayan sanatçılar, ulusal Kurtuluş Savaşı’nı
ve kazanılan zaferleri yapıtlarında destansı yorumlarla dile getirmişlerdir.
Devlet, her yıl düzenli olarak Ankara’da ve İstanbul’da sürdürülen GSB’nin
“Galatasaray Sergileri” yanında, kültürel değişme ve sanatsal gelişmelere ait
programlarla, sanatçıları desteklemiştir.
Paris’e giden ilk gruptaki öğrenciler, Şeref Akdik (1898-1972), Cevat Dereli
(1900- 1989), Muhittin Sebati (1901-1935), Refik Epikman (1902-1974) ve Mahmut
Cuda (1904-1988)’dır. Yine, Türk Ocağı tarafından 1923’de Zeki Kocamemi
(1900-1959) ve aynı yıl Akademiden ayrılan ve kendi olanaklarıyla olmak üzere
Ali Çelebi (1904- 1993) Münih’e gitmişlerdir. Bunlar ile birlikte tüm öğrenciler
1927-1928 yıllarında Türkiye’ye dönmüşlerdir.
Bu sanatçılardan Refik Epikman, Cevat Dereli ve Mahmut Cuda GSA’da
görevlendirilmişlerdir.
|