|
Uygarlığın Doğduğu Şehir: Şanlıurfa
İlkçağdan Günümüze Urfa'da Sanat ve Edebiyat
Cumhuriyet Dönemi (1923-2000) Bekir YILDIZ
(Hikâyeci- Yazar) 1933 yılında Urfa’da doğdu. Çocukluğu Van, Kastamonu,
Nizip, Urfa ve Adana’da geçti. İlkokul’dan sonra Adana Sanat Enstitüsü’ne girdi.
Mersin ve İstanbul Sanat Enstitülerinde 1950 yılında öğrenimini tamamladı. 1954
yılında İstanbul Matbaacılık Okulunu bitirdi. Dizgi operatörlüğü yaptı. 1962
yılında işçi olarak Almanya’ya gitti. Dönüşte Asya Matbaasını kurdu. İlk öyküsü
“Tomurcuk Çocuk” bir çocuk dergisinde 1951 yılında yayınlandı. 1966 yılında
Almanya’da yaşadıklarını iyi bir gözlem ile “Türkler Almanya’da” adıyla
romanlaştırdı. Bunu, daha sonra Urfa’yı konu alan hikâyeleri izledi. 1968-69 May
Edebiyat Ödülü’nü “Kara Vagon”, 1970-71 Said Faik Hikâye Ödülü’nü “Kaçakçı
Şahan” ile aldı. Bir hikâye kitabı yabancı dillere çevrildi. Hikâyelerinden bir
kısmı filmlere uyarlandı ve yurtdışında ödüller kazandı. Bekir Yıldız, Türk hikâyeciliğine yeni bir soluk getirmiş, başta Urfa olmak
üzere Güneydoğu Anadolu insanının yaşantısını kaleme almıştır. Özellikle
Urfa’nın toplumsal yaşantısında önemli bir yer tutan örf, adet, gelenek, din,
aşiret ve ağalık olayını irdelemiştir. Onun hikâyelerinde sık sık kullanılan,
kaçakçılık, kız kaçırma, adam öldürme gibi fiiller bireyin istenciyle değil,
toplumun dayattığı örfün adetin ya da dinin ortaya çıkardığı bir sonuçtur.
Bireyin bu yazgısından kurtulabilmesi hemen hemen imkânsızdır. Bekir Yıldız’ın
hikâyelerindeki diğer bir konu ise, Güneydoğu insanının geri kalmışlığı
üzerinedir. Bekir Yıldız hikâyelerinde daha çok Urfa’nın kırsalını konu edinir.
Şehir merkezi üzerine yazdıkları birkaç hikâyeyi geçmez. “Halkalı Köle” kendi
başından geçmiş, gelenek ve görenekle yapılmış bir evliliği konu edinen
romanıdır. Yine “Darbe”, adı üzerine sol bakış açısıyla bir ihtilal romanıdır.
Bekir Yıldız, Ağustos 1998 yılında bir kalp krizi sonucu vefat etmiştir. Eserleri: Tomurcuk Çocuk (Hikâye, 1951), Reşo Ağa (Hikâye, 1966), Kara Vagon (Hikâye,
1968), Kaçakçı Şahan (Hikâye, 1970), Sahipsizler (Hikâye, 1971), Evlilik Şirketi
(1972), Harran (Hikâye-Röportaj, 1972), Beyaz Türkü (Hikâye, 1973), Almanya
Ekmeği (1974), Dünyadan Bir Atlı Geçti (Hikâye, 1975), Güneydoğu İnsan Posası
(Hikâye, 1976), Demir Bebek (Hikâye, 1977), Halkalı Köle (Roman), Darbe (Roman),
Türkler Almanya’da (Roman, 1966).
|