|
Uygarlığın Doğduğu Şehir: Şanlıurfa Halk Kültürü
Kısaslı Âşıklar Köyde yaşamış ve yaşamakta olan aşıklarımız şunlardır. Aşık Hüseyin Doğum tarihi bilinmemektedir. Adı bilinen en eski aşıklardandır. Kısas
Cem’inde yeralan samah ve deyişlerin müzikleri ona aittir. Kul Hüseyin
mahlasıyla Kısas’ta bilinen deyişlerin ona ait olduğu sanılmaktadır. Aşık Mustafa (Aşık Mıço) Doğum tarihi bilinmemektedir. Aşık Hüseyin’in oğludur. Ancak 1910 yılında
öldüğü söyleniyor. Aşık Halit Aşan’ın dedesidir. Usta malı söyleyen, bağlama
çalan ancak kendi deyişlerinin olup olmadığı bilinmeyen bir aşıkmış. Günümüze
kadar gelen Kısas samahlarında okunan deyişlerin müziklerinin ona ait olduğu
söylenmektedir. Aşık Mıço ile ilgili anlatılan bir anekdot şöyledir: Birgün Aşık
Mıço’nun köyde bağlaması kırılıyor. O zaman Urfa’da bir saz bulamayınca bir kış
günü Antep’e gitmeye karar veriyor. O tarihlerde vasıta bulunmadığı için Anteb’e
yürüyerek gidiyor ve oradan bir bağlama alıp geliyor. Aşık Kul Biçâre (Abdurrahman Türkmen) 1840 doğumludur. Babasının adı Bedir’dir. Şiirleri hâlâ yaşamaktadır. Usta
malı ve kendi deyişlerini okurmuş. Söylenilene göre 1922 yılında ölmüştür. Evli
olup 2 çocukludur. Köçek Ahmet Doğum tarihi bilinmemektedir. Kendi deyişi bulunmayıp usta malı okurmuş.
Kurtuluş savaşına katıldığı bilinmektedir. Savaştan kısa bir süre sonra öldüğü
söylenmektedir. Kılo Bektaş (Nakla Bektaş) Aşık Mıço’nun amcasıoğludur. Cem’e katılan aşıklardandır. Usta malı çalıp
söylermiş. 70 yaşlarındayken 1945 yılında vefat etmiştir. Muhammed Çavuş 1840 yılında doğduğu söyleniyor. Makama vakıf iyi bir okuyucuymuş. Mukim
Tahir’in sık sık ziyaret ettiği ve çok beğendiği bir ustaymış. Askerde bando
çavuşluğu da yapmış. 1948 yılında vefat etmiştir. Culha Yahya Baba 1880 yılında doğmuştur. Cem evi sahipliği yapmıştır. Kısas’taki
Alevi-Bektaşilerin Babası’dır. İyi cura çalan, deyiş ve makamları çok iyi bilen
birisiymiş. 1962 yılında vefat etmiştir. Mehmet Eyyüp 1880 yılında doğduğu söylenmektedir. İyi bir keman ustasıymış. Usta malı
çalıp okurmuş. Cem evi’ne katılan aşıklardanmış. 1936 yılında vefat etmiştir.
Hoca Bakır 1885 doğumludur. İstiklâl Savaşı gazilerindendir. Kurtuluş Savaşı’nda Mustafa
Kemal ile aynı cephede savaşmış ve bazı anıları olmuştur. Dini konularda çok
bilgiliymiş, aynı zamanda köyün imamıymış. Cura ve Bağlama çalmada ustaymış.
1972 yılında vefat etmiştir. Seyyit Halil Çavuş 1900 yılında doğduğu söylenmektedir. Bağlama ve Keman çalmada ustaymış. Kendi
deyişi bulunmayıp usta malı okurmuş. 1969 yılında vefat etmiştir. Seyyit İbrahim Çavuş 1905 yılında doğduğu söylenmektedir. Halil Çavuş’un kardeşi olup, iyi bir
okuyucuymuş. Türkü, Hoyrat ve gazelleri çok güzel okurmuş. 1952 yılında bir
trafik kazasında vefat etmiştir. Aşık Büryâni (Hamdullah Aykut) 1926 doğumludur. Babası Ahmet, annesi Meryem’dir. Übeyit kızı Fatma ile evli
olup 11 çocukludur. Köyde çiftçilikle uğraşan ve kitap okumayı çok seven biri
olup deyişlerini cem’lerde irticali olarak söylermiş. Bir ara Cem evi sahipliği
yapmıştır. Şiirlerini kendi el yazısıyla yazdığı iki defterde toplamıştır. Çok
güzel cura çalarmış. 7.11.1990 tarihinde vefat etmiştir. Aşık Halit Aşan 1928 doğumludur. Babası Hüseyin, annesi Fatma’dır. Amcası kızı Aynızeliha ile
evli olup 6 çocukludur. 1964-1974 yılları arasında Almanya’da çalışmıştır. Yöre
üslûbuna ve samah töresine hâkim, coşkuyla çalar söyler. Kendi deyişleri
bulunmamaktadır. Daha çok usta malı okumakta ve bağlama çalmaktadır. İyi bir
kaynak kişidir. Aşık Celali (Veli Göncü) 1931 yılında Kısas’ta doğmuştur. Babası Ahmet, Annesi Aynur’dur. Haydar kızı
Hatice ile evli olup 7 çocukludur. Çiftçilikle uğraşmaktadır. Kuvvetli bir sese
ve çok saf bir Türkmen üslubuna sahiptir. Urfa şehir merkezindeki geleneksel
Urfa müziğini bilmektedir. Kürdi ve Araban gibi mahalli makamları icra
edebilmektedir. Bağlama ve cümbüş çalabilmektedir. Ali Asa 1933 Kısas doğumludur. Babası Veli, annesi Zeynep’tir. İlkokul mezunudur.
1964 yılından beri Hollanda’da işçi olarak çalışmaktadır. 200’ün üzerinde şiiri
bulunmaktadır. Aşık Helali (İmam Polat) 1937 Kısas doğumludur. Babası Hasan, annesi Güllü’dür. 1995 yılında vefat
etmiştir. 50 civarında şiiri bulunmaktadır. İki evli olup 17 çocuğu vardır. Aşık Doksandaon (İsmail Kondu) 1938 doğumludur. Babası Halil, Annesi Aynur’dur. Cuma kızı Amşe ile evli olup
6 çocukludur. Köyde hayvancılıkla uğraşmaktadır. İlkokul mezunudur. Sazı zayıf,
sözü kuvvetli bir aşıktır. 300’e yakın şiiri vardır. Şiirlerinin bir kısmı
bestelenmiştir. Aşir Türkmen 1938 Kısas doğumludur. Babası Derde, annesi Hedle’dir. Aşık Kul Biçâre’nin
torunudur. Evli üç çocuk babasıdır. Bankadan emekli olup 1998 yılında vefat
etti. Usta malı okurdu, ayrıca Urfa havalarını bilir ve gazel okurdu. Aşık İkrâri (Mehmet Uğur) 1941 Kısas doğumludur. Babası Mustafa, annesi Zöhre’dir. İlkokul mezunudur.
10 yıl kadar Almanya’da çalışmıştır. Birçok şiiri bulunmaktadır. 1997 yılında
vefat etmiştir. Aşık Fedâi (Cuma Aran) 1944 Kısas doğumludur. Babası Abit, annesi Medine’dir. İlkokul mezunudur.
200’ün üstünde şiiri bulunmakta, aynı zamanda köyün hocasıdır. Aşık Hürremi (Emine Uğur) 1950 Kısas doğumludur. Köyün bayan aşıklarındandır. Okur yazardır. 100’ün
üstünde şiiri bulunmakta ve bağlama çalmaktadır. Aşir Kayabaşı 1952 Kısas doğumludur. Babası Şeyho, annesi Fatma’dır. Hacettepe Üniversitesi
Sosyal Bilimler Fakültesi mezunudur. Hem deyiş türü hemde serbest şiirler
yazmaktadır. Aşık Sefâî (Mehmet Acet) 1954 Kısas doğumludur. Babası Sefer, annesi Fatime’dir. Evli ve 3 çocuk
babasıdır. 100’ün üstünde şiiri, 30 civarında bestesi bulunmaktadır. Bağlama
çalmakta, hem kendi deyişlerini, hem de usta malı okumaktadır. Aşık Devrâni (Cuma Azbay) 1954 Kısas doğumludur. Babası Mehmet, Annesi Elif’tir. Aşur kızı Elif ile
evli olup 4 çocukludur. Köyde günlük işlerle uğraşmaktadır. Aşık Yarâni (Hasan Polat) 1955 Kısas doğumludur. Babası İmam (Aşık Helali), annesi Fatma’dır. İlkokul
mezunudur. 1987 yılında çok genç yaşta ölen aşığın 100’ün üstünde şiiri
bulunmaktadır. Bağlama da çalıyormuş. Kul Bektaş (Bektaş Bulut) 1958 Kısas doğumludur. Babası Haydar, annesi Zöhre’dir. İlkokul mezunudur.
100’ün üzerinde şiiri bulunmaktadır. Hüseyin Öztürk 1959 Kısas doğumludur. Babası Hasan, annesi Zeliha’dır. Ortaokulu Kısas’ta
bitirdikten sonra tahsiline Almanya’da devam etti. Güzel bağlama çalmakta,
besteleri ve şiirleri bulunmaktadır. Halen Almanya’nın Göttingen şehrinde
valilik ve belediye bünyesinde müzik kursları vermektedir. Kul İhsan (İhsan Doğan) 1960 Kısas doğumludur. Babası Bakır (Culha Bakır), annesi Rabia’dır. Öğretmen
Lisesi mezunudur. Deyişleri bulunmakta ve bağlama çalmaktadır. Aşık Dertli Divâni (Veli Aykut) 1962 doğumludur. Babası Hamdullah (Aşık Büryani), Annesi Fatma’dır. Liseden
sonra Açık Öğretim Fakültesini bitirmiştir. Bir kamu kuruluşunda çalışmaktadır.
“Divâne Gönül” adlı bir kaseti bulunmaktadır. Ahmet Erdem 1963 Kısas doğumludur. Babası Mehmet, annesi Fatma’dır. Maliye Yüksek Okulu
mezunudur. Suruç Maliyesi’nde çalışmaktadır. Deyiş ve serbest şiirler
yazmaktadır. Aşık Meftûni (Mehmet Bakındı) 1964 doğumludur. Babası Hüseyin, annesi Zeliha’dır. Lise mezunudur. Bağlama
çalıp okumaktadır. Çok sayıda şiiri bulunmaktadır. Aşık Halimi (İsa Özbay) 1966 Kısas doğumludur. Babası Halil, annesi Bedriye’dir. Lise mezunudur.
Halen polis olarak görev yapmaktadır. Şiirleri bulunmakta ve bağlama
çalmaktadır. Kul Ahmet (Ahmet Aykut) 1967 Kısas doğumludur. Babası Hamdullah (Aşık Büryâni), Annesi Fatma’dır.
Lise mezunudur. Bağlama çalmakta ve 50’den fazla şiiri bulunmaktadır. Aşık Kul Halil (İ.Halil Elveren) 1968 doğumludur. Babası Bektaş, annesi Fadime’dir. Lise mezunudur. Bağlama
çalmakta ve güzel bir sese sahiptir. Okuduğu şiirler kendisinindir. Ankara’da
ikamet etmektedir. Çankaya Belediyesi’nde çalışmaktadır. Ali Narin (Can Ali) 1969 Kısas doğumludur. Babası Halil, annesi Gülçin’dir. Ortaokul mezunudur.
Köyün en genç aşıklarındandır. Deyişler yazmakta ve bağlama çalmaktadır. Aşık Ceylâni (Mustafa Uğur) 1969 Almanya doğumludur. Babası Mehmet, annesi Emine’dir. Tıp Doktorudur. Çok
iyi bağlama çalmakta ve şiirleri bulunmaktadır. Diyarbakır’da ikâmet etmektedir.
Yusuf Aşan 1970 Akpınar Köyü doğumludur. Babası Abbas, annesi Sultan’dır. Ortaokul
mezunudur. Bağlama çalmada oldukça ustadır. Şiirleri bulunmakta ayrıca usta malı
okuyup çalmaktadır. Sadık Aşan 1971 Kısas doğumludur. Babası Hüseyin, annesi Hamide’dir. Lise mezunudur.
Bağlama çalmakta ve şiirleri bulunmaktadır. Aşık Halit Aşan’ın torunudur. Yusuf Tugay 1976 Almanya doğumludur. Babası Hüseyin, annesi Zöhre’dir. Lise mezunudur.
Bağlamada oldukça usta olup şiirleri de bulunmaktadır.
|