MANİLER Anonim halk edebiyatı mahsullerinin en yaygınlarından birisi olan mani; kadın topluluklarında, iş yerlerinde, tarlalarda vb. yerlerde söylenen ve genellikle hece vezninin yedi veya sekizli kalıpları ile meydana getirilen dört mısralık manzumelerdir. İlk iki mısra birbirinden bağımsız olup; asıl vurgulayıcı tema, üçüncü ve dördüncü mısralarda yer almaktadır. Konuları aşk, gurbet, ayrılık, kıskançlık vb. olabileceği gibi, ramazan manileri gibi özel zamanlara ait manilere de rastlanmaktadır.
Ahlat'ın yoncaları
Çiçek açıp goncalar
El vurmayın gelinler
Asker olup gocaları
Altın kalbur derindir
Suları çok serindir
Bu Ahlat'ın kızları
Bağ evinde gelindir
Atım var katırım var
Elimde satırım var
Vallahi öldürürdüm
Oğlunun hetiri var
Aya baktım ay iki
Saydım baktım on iki
Ellerin yari geldi
Hani bizim kör tilki
Bağda gezersen oğlan
Fesin egersen oğlan
Fes nedir püskül nedir
Aslan gözelsen oğlan
Çayır üstünde minder
Üzün üzüme dönder
Eğer üzün dönmezsen
Ayda bir selam gönder
Çubuğum ark içinde
Dönüyor çark içinde
Kurban olam o boyan
Dolanır halk içinde
Dam başında kediler
Miyav miyav dediler
İki gelin bir olup
Kaynanayı yediler
Dama serdim hesiri
Al goynuna yesiri
Eğer gaynanam ölürse
Ev olur arı sili
Davşanlar kaçtı dağa
Su doldurdum bardağa
Bu zamanın insanı
Zengine diyor ağa
Dolaba koydum fincan
İçine koydum mercan
Kaynanamın adını
Koydum kuyruklu sıçan
Evlerinin önü iğde
İğdenin dalı yerde
Can kurban canım kurban
İbrahim kimin iğide
Feleğin altın teşti
Sinemi deldi geçti
İspat eyle ey felek
Hangi günüm şen geçti
Havuz başı mermeri
Men almanam berberi
Tıraş eder kelleri
Pis pis kokar elleri
Havuz başı su başı
Men almanam unbaşı
Olursa çavuş oldun
Dosta düşmana karşı
Hay heliler heriler
Birden dolmuş deliler
Acebim ona gelir
Akşam nece gelirler
İki gemi yanyana
Men istemem kaynana
Olursa baldız olsun
O defolur bir yana
İlan aktı kamışa
Su verin susamışa
Mevlam sabırlar versin
Yarından ayrılmışa
Kar yağar lapa lapa
Bizim evin damına
Kız seni alacağım
Ananın inadına
Kayadan yenmem diyor
Basmadan giymem diyor
Olursa atlas olsun
Koynuna girmem diyor
Kaynanalar yılandır
Her sözleri yalandır
Gelinler mor çiçektir
Her sözleri gerçektir
Maydanoz ot değil mi
Yaprağı dört değil mi
Men sennen ayrılmışam
Bu mene dert değil mi
Mektup yazdım aradan
Dağlar çıksın aradan
İlahi sen kavuştur
Yeri gögü yaradan
Mektup yazdım karadan
Dağlar çıksın aradan
İkimizi kavuştur
Yeri göğü yaradan
Sabahın ilk ezanı
Çağır mektup yazanı
İlahi sen kavuştur
Hasret ile gezeni
Şeftali değer ağlar
Dalını eğer ağlar
Valla men ağlamınem
Dert derde değer ağlar
|