|
DARÜLBEDAYİ-İSTANBUL ŞEHİR TİYATROSU   İstanbul’da, on dokuzuncu yüzyıldan bu yana batı tiyatrosu izinde kendine
özgü bir yol izlemiş, hatta bir gelenek oluşturmuş olan tiyatro topluluklarına
ve ülkemizin ilk ödenekli tiyatrosu Dârülbedayî tiyatrosuna baktığımızda şunları
görürüz: Dârülbedayi topluluğu otuzlu yılların sonlarında toparlanmaya, kendini
geliştirmeye ve doyurucu bir repertuvar uygulamaya başlamıştır. Bu tiyatroda
hafif güldürüler, müzikli oyunlar yanında Shakespeare tragedyaları, batı
tiyatrosunun, klâsik, romantik, gerçekçi türlerdeki belli başlı oyunları, en
önemlisi yerli yazarlarımızın yapıtları sahnelenmektedir. Bu kurumun uzun
süreler başında bulunan Muhsin Ertuğrul, geleneksel halk tiyatrosu bağlamında
hafif eğlence sayılagelmiş olan sahne sanatına saygınlık kazandırmak için bir
yönetmelik hazırlayarak tiyatro çalışmalarında disiplini sağlamıştır. İstanbul
Belediyesinden düzenli olarak ödenek almaya başlayan Dârülbedayînin adı 1931’de
Şehir Tiyatrosu olarak değiştirilir. Bir gelişim sürecine girmiş olan Şehir
Tiyatrosunun sahne sayısı da artar. 1941 yılında Tepebaşı Dram Tiyatrosunun
yanında bir de Komedi bölümü açılır. Bir aradan sonra 1946 yılında yeniden Şehir
Tiyatrosunun başına getirilen Muhsin Ertuğurul seyirci sayısını arttırmak, yeni
seyirci yetiştirmek için özel öğrenci gösterimleri, halk geceleri düzenlemekte,
Çocuk Tiyatrosu gösterimlerinin sürdürülmesini sağlamaktadır. Muhsin Ertuğrul’un
Devlet Tiyatrosu Genel Müdürlüğüne atanarak ayrılmasından sonra Belediye
Meclisinin hazırladığı yeni yönetmelik kıdemli sanatçılarla genç sanatçılar arasındaki görüş ayrılıklarının bir kez daha su yüzüne çıkmasına neden olmuş,
kimi sanatçılar tiyatrodan uzaklaştırılmıştır. 1952 yılında bu kurumun başına
Orhan Hançerlioğlu getirilir. Alman asıllı yönetmen ve sahne tasarımcısı Max
Meinecke ülkemize davet edilmiş ve Şehir Tiyatrosuna baş yönetmen olarak
atanmıştır. Max Meinecke bu görevde altı yıl kalacaktır. Ellili yıllarda
İstanbul Şehir Tiyatrosuna bağlı olarak Eminönü Tiyatrosu ve Yeni Tiyatro
açılır. Şehir Tiyatrosunun çeşitli sahnelerinde düzenli olarak temsiller
verilmesine karşın artık kemikleşmiş olan iç huzursuzluk sürmekte, yönetim
sanatçılardan, sanatçılar yönetimden yakınmaktadırlar. 1959 yılında, Devlet
Tiyatrosu Genel Müdürlüğünden ayrılmış olan Muhsin Ertuğrul yeniden Şehir
Tiyatrosunun başına getirilecektir.
 
|