|
Malatya Mutfak Kültürü
Malatyada Yetişen Sebze, Meyve ve Yiyecekler
Sebzeler Malatya’da iklim ve toprağın elverdiği bütün sebzeler
yetiştirilir. Belli başlıları şunlardır: Biber : Malatya’nın bazı köylerinde “isot” diye bilinen biber yeşilken
dolması yapılır, yemeklere konulur, mıhlaması, kızartması, közlemesi, kebabı ve
melemesi yapılır. Kış için de kurutularak saklanır. Dolmalık için kurutulan
bibere “koffik” denir. Ayrıca güzün toplanan biber toprakta bir kat biber bir
kat toprak dizilerek yeşil halde de kışa saklanır. Tabi salçalık biber ve biber
salçası da Malatya mutfağında önemli bir yer tutar. Domates : Yaz ve kış yemeklerde kullanılan domatesin dolmasına
“bıldik” adı verilir. Domates kış salçası, turşusu yapılıp saklandığı gibi
kurutularak da saklanır. Ayrıca ham domatesler köküyle samana gömülüp kışın taze
şekilde kullanılır. Patates : Malatya’da bir diğer adı patikdir. Samutlu salatası
(öfelemesi), kavurması, sulusu, peyvası ve yanıçı meşhurdur. Ayrıca patatesin
böreği ve kömbesi de yapılır. Patlıcan : Patlıcan sulusu yanında Malatya’da patlıcanın kavurması,
döğmesi, yoğurtlaması da yapılır. Tabii karnıyarık ve oturtması da
bilinmektedir. Patlıcan kebabı, tavası Malatya’nın en leziz yemekleri arasında
yerini bulur. Kış için turşusu da yapılmaktadır. Kabak : Kabak bastı ve çıtma kabak, kabak dolması adıyla yapılan
yemeklerin yanında kabağın reçeli de yapılmaktadır. Lahana : Kışın turşusu yapılan lahana, mevsiminde de sarması yapılarak
yenilir. Salatalık : Salatalığın yaşken salatası yapılır. Kış için kabukları
güneşte kurutularak kavurması ve yoğurtlaması yapılır. Bir de salatalığın kabuğu
soyularak ikiye bölünür ve içi oyularak dolmalık şekilde kurutulur, kışın bundan
dolma yapılır. Celem (Şalgam) : Celemin turşusu yapıldığı gibi yahnisi de meşhurdur.
Pancar : Pancarın teveğinden (yaprağı) sarması, boranısı, turşusu,
kavurması yapıldığı gibi kendisi de haşlanarak yenilir. Pancar kış için toprağa
gömülerek saklanır. Pancar esas itibarıyle şeker üretimi için kullanılmaktadır.
Fasulye : Tazesinde yemeği, kavurması yapılan fasulyenin kış için
kurusu ve turşusu yapılır. Ayrıca fasulyenin yaprağından Malatya’da köfte
denilen sarması da yapılır. Soğan : Yeşili, kurusu yemeklere katılan soğanın Malatya’da dolması da
yapılmaktadır. Bu sebzelerin yanında ıspanak, bamya ve diğer sebzeler de Malatya’da
yetişmektedir. Bunlardan çeşitli şekillerde istifade edilmektedir.
|